Wat is een liesbreuk?

Een liesbreuk is een zwakke plek in de buikwand waardoor buikvet, buikvlies of darm uitpuilt. Een liesbreuk is vaak, maar niet altijd, te zien als een zwelling in de lies. Het komt vaak voor en mannen hebben vaker een liesbreuk dan vrouwen. Per jaar worden in Nederland 27.000 liesbreukoperaties uitgevoerd. Een behandeling of operatie is alleen nodig als de liesbreuk klachten geeft.

Wat is de oorzaak van een liesbreuk?

De zwakke plek in de buikwand kan er al vanaf geboorte zijn of later in het leven ontstaan. Dit kan komen door druk op de buikwand in combinatie met verzwakking van spieren en bindweefsel. Dat kan bijvoorbeeld gebeuren als:

• u rookt. Door roken wordt het bindweefsel zwakker.
• er vaak veel druk op uw buikwand staat. Bijvoorbeeld als u veel hoest, last heeft van verstopping of zwaar lichamelijk werk doet (tillen).

Wat zijn de symptomen van een liesbreuk?

U kunt een liesbreuk herkennen aan de volgende symptomen:

• Een zwelling in de lies. De zwelling is groter als u staat, hoest of perst. De zwelling kan doorlopen tot aan de balzak of schaamlip.
• De zwelling kan pijnlijk zijn. De zwelling kan een branderig of stekend gevoel geven. U kunt ook het gevoel hebben dat er iets in de weg zit in uw lies.
• Soms is er geen zwelling, maar heeft u wel pijn in de lies. Dat komt vooral bij vrouwen voor.

Een liesbreuk gaat nooit vanzelf over. De liesbreuk kan wel steeds groter worden.

Soms raakt een stukje darm of huidvet bekneld in de breuk. Dat is erg pijnlijk. U moet dan direct geopereerd worden.

Adviezen bij een liesbreuk

Probeer te zorgen dat de druk op de liesbreuk niet toeneemt:

• Stop met roken. Roken verzwakt het bindweefsel.
• Zorg voor een goede stoelgang zodat u minder hoeft te persen. Vezelrijke voeding, genoeg vocht en dagelijkse beweging helpen daarbij.
• Voorkom activiteiten die veel klachten geven, bijvoorbeeld zwaar tillen.
• Sommige mensen hebben minder klachten als ze een breukband dragen.

Wanneer moet u contact opnemen met uw arts?

Maak een afspraak met uw huisarts als:
-U steeds meer pijn krijgt of als de liesbreuk steeds groter wordt.
-U de liesbreuk steeds moeilijker terug kunt duwen.
-De liesbreuk doorloopt tot in de balzak.

Neem direct contact op met uw huisarts of huisartsenpost als u veel pijn heeft en de liesbreuk niet meer terug kunt duwen. De liesbreuk is dan mogelijk bekneld. Soms moet u dan ook braken. Een beknelde liesbreuk moet snel geopereerd worden.

Diagnose van liesbreuk

Uw huisarts vraagt naar uw klachten en doet een lichamelijk onderzoek. Meestal is dat voldoende om de diagnose liesbreuk te stellen. Soms is de liesbreuk niet goed te voelen. Dan wordt een echo gemaakt.

Behandeling van een liesbreuk

Een liesbreuk gaat nooit vanzelf over. Als u niet veel last heeft van de liesbreuk kunt u afwachten. Als u wel veel last heeft van de liesbreuk kunt u kiezen voor een operatie. Bij 3 op de 100 mensen raakt de liesbreuk bekneld. Dan moet u met spoed worden geopereerd.

Afwachten
Als u weinig klachten heeft en de zwelling makkelijk terug te duwen is, kunt u kiezen om af te wachten. De kans dat de liesbreuk bekneld raakt is klein.
Vaak wordt de liesbreuk wel geleidelijk groter. Meer dan de helft van de mensen heeft na een paar jaar wel een operatie nodig.

Opereren
Als u veel klachten heeft kunt u kiezen voor een operatie. Een operatie vermindert de klachten. Ook zorgt een operatie ervoor dat uw liesbreuk niet erger wordt en dat u geen beknelling krijgt. Een beknelde liesbreuk moet altijd geopereerd worden.

Bij een liesbreukoperatie verwijdert de arts de uitstulping. Daarna wordt de zwakke plek in de buikwand verstevigd. Bijna altijd gebruikt de arts een matje om de buikwand te verstevigen. Soms, als u geen matje wil, wordt de zwakke plek op een speciale manier gehecht. Artsen raden aan bij volwassenen altijd een matje te gebruiken. Bij gebruik van een matje is de kans 2 tot 3 keer kleiner dat de liesbreuk terugkomt. Ook herstellen mensen sneller na een operatie met een matje en hebben ze minder pijn.

De operatie kan gedaan worden via een snee in de lies (open operatie) of via een kijkoperatie.

Open operatie
Bij een open operatie maakt uw arts een snee in de lies. Dit kan onder plaatselijke verdoving. Het herstel duurt 1 tot 2 weken langer dan bij een kijkoperatie. De kans op langdurige pijn is iets groter na een operatie. Artsen raden een open operatie aan als u:

• een grote liesbreuk heeft;
• als u niet onder narcose wil of kunt;
• als u eerder een grote buikoperatie heeft gehad;
• als u bent bestraald in het buik- of bekkengebied;
• als de liesbreuk is teruggekomen na een kijkoperatie.

Kijkoperatie
Bij een kijkoperatie opereert de arts via de navel en 2 kleine sneetjes in de buik. Deze manier van opereren is wat moeilijker dan een open operatie en wordt alleen gedaan door ervaren artsen. Voor de kijkoperatie moet u onder narcose. De meeste mensen zijn na 1 week hersteld van de operatie. Artsen adviseren een kijkoperatie als u:

• in beide liezen een liesbreuk heeft;
• als de liesbreuk is teruggekomen na een open liesbreukoperatie;
• bij actieve mannen;
• bij vrouwen. Bij vrouwen is de kans dat de liesbreuk terugkomt wat kleiner na een kijkoperatie dan na een open operatie.

Wat zijn de risico’s van een liesbreukoperatie?
Een liesbreukoperatie is nooit zonder risico. Na een liesbreukoperatie heeft u kans op:

• een bloeding;
• een wondinfectie;
• vochtophoping. Bij 6 op de 100 mensen ontstaat wondvocht op de plek van de operatie. De kans op wondvocht is wat groter na een kijkoperatie. Het wondvocht verdwijnt meestal vanzelf binnen 6 tot 8 weken;
• een zenuwbeschadiging. De kans op een zenuwbeschadiging is wat groter na een open operatie. U heeft dan meer of juist minder gevoel in een deel van de lies of het bovenbeen. Meestal is dat tijdelijk;
• een pijnlijke zaadlozing. 6 op de 100 mannen heeft last van een pijnlijke zaadlozing na de operatie. Dit kan 6 tot 12 maanden duren;
• langdurige pijn. Ongeveer 1 op de 10 mensen heeft langer dan 3 maanden pijn na een liesbreukoperatie. Dat wordt ook wel chronische pijn genoemd. Meestal wordt de pijn later nog wel minder. De kans op langdurige pijn is wat groter na een open operatie.

Hoe gaat het verder na een liesbreukoperatie?

De meeste mensen mogen na een liesbreukoperatie nog dezelfde dag naar huis. U kunt nog een tijd last hebben van pijn en een blauwe plek. Tegen de pijn kunt u pijnstillers nemen.

De eerste week na de operatie moet u nog rustig aan doen. Meestal bent u na 1 tot 3 weken helemaal hersteld.
Na een liesbreukoperatie kunt u last krijgen van u verstopping. Uw huisarts kan u adviseren over het gebruik van een laxeermiddel.
Ongeveer 1 op de 10 mensen heeft na 3 maanden nog pijnklachten. Meestal is de pijn mild. 1 tot 3 op de 100 mensen heeft na 3 maanden nog ernstige pijn.

Er bestaat altijd een kleine kans dat u weer een liesbreuk krijgt. Dat gebeurt bij 2 tot 10 van de 100 mensen die geopereerd zijn.

Contactgroep

In onze besloten facebookgroep kunt u in contact komen met lotgenoten om ervaringen te delen, vragen te stellen en tips en informatie uit te wisselen. Er is een moderator aanwezig om toe te zien op een prettige en veilige sfeer.

Ga naar de contactgroep

Heeft u nog geen facebookaccount? Klik dan hier.

Ervaringen van anderen

“Ik heb in de groep zoveel herkenning en erkenning gevonden. Het gevoel dat je niet alleen bent helpt enorm.”

“Door de verhalen van anderen te lezen wist ik veel beter wat mij te wachten stond.”

“Sommige vragen kun je nu eenmaal beter stellen aan ervaringsdeskundigen. Of het is avond, of weekend, en in de groep krijg je altijd antwoord.”

Panel

Wilt u bijdragen aan betere zorg in de toekomst? Dat kan! Door uw ervaringen te delen of mee te doen aan wetenschappelijk onderzoek kunt u een belangrijke bijdrage leveren. Meld u hier aan als u daarvoor benaderd mag worden.

Video

DokterPatient.nl heeft de belangrijkste video’s en animaties voor u geselecteerd.

Meer informatie

Wilt u weten welke behandelingen er zijn? De volgende keuzehulpen kunnen u helpen om samen met uw arts de behandeling te kiezen die het beste bij u past.

• Keuzehulp – Liesbreuk bij de huisarts
• Keuzehulp – Liesbreuk in het ziekenhuis
• Federatie Medisch Specialisten – Richtlijn liesbreuk bij volwassenen