Wat is een platvoet?

Gezonde voeten van volwassenen hebben een boog in de voetzool. Bij sommige mensen is deze boog kleiner dan gemiddeld. Soms is er helemaal geen boog. De voetzool staat bijna of helemaal plat op de grond. Dat heet een platvoet. De medische naam voor platvoet is pes planus.

Alle kinderen hebben bij de geboorte platvoeten. De boog in de voet is bij de geboorte nog niet aanwezig. De boog ontwikkelt zich in de eerste 7 tot 10 jaar.

Er zijn twee soorten platvoeten:

• Een soepele platvoet. De medische naam voor een soepele platvoet is fysiologische platvoet.
• Een stijve platvoet. De medische naam voor een stijve platvoet is pathologische platvoet.

Bij een soepele platvoet is de boog wel te zien als u op uw tenen gaat staan of als u de voet strekt. Bij een stijve platvoet blijft de voetzool plat, ook als u op uw tenen staat of uw voet strekt.

Wat is de oorzaak van een platvoet?

Een platvoet kan verschillende oorzaken hebben.

Een soepele platvoet kan veroorzaakt worden door:

• te korte spieren of pezen;
• een verkeerde stand van de benen.

Bij jonge kinderen zijn soepele platvoeten een normaal verschijnsel. De voetboog moet zich dan nog ontwikkelen.

Een stijve platvoet kan veroorzaakt worden door:

• reuma;
• artrose;
• neurologische aandoeningen;
• pezen in de voet die niet goed werken.

Een stijve platvoet kan ook aangeboren zijn. Bijvoorbeeld omdat de botjes in de voet vergroeid zijn.

Wat zijn de symptomen van een platvoet?

Een platvoet geeft niet altijd klachten. Soms is alleen de vorm anders: de voet is platter dan een gezonde voet. Kinderen met soepele platvoeten en volwassenen met een milde vorm van soepele platvoeten hebben meestal geen andere klachten.

Als u een ernstiger vorm van platvoeten heeft kunt u verschillende klachten hebben:

• U kunt last hebben van vermoeidheid in de voet.
• U kunt pijn hebben in de voet. Bij stijve platvoeten kan deze pijn ook uitstralen naar de enkel en soms zelfs tot in de knie.

Diagnose van platvoeten

De arts zal eerst uw voeten onderzoeken en vragen of u klachten heeft. Zo kan uw arts bepalen of u soepele of stijve platvoeten heeft. Als u soepele platvoeten heeft zal verder onderzoek meestal niet nodig zijn. Als u stijve platvoeten heeft zal uw arts verder onderzoek doen naar de oorzaak van uw platvoeten. Meestal zal dan eerst een röntgenfoto gemaakt worden. Op de röntgenfoto kan uw arts zien of de botten in uw voet de platvoeten veroorzaken. Soms worden nog andere onderzoeken gedaan. Bijvoorbeeld een echo, om de pezen in uw voet te bekijken. Ook een bloedonderzoek of een botscan kunnen soms helpen om de onderliggende oorzaak van platvoeten te vinden.

Behandeling van platvoeten

Geen behandeling
Een behandeling is niet nodig als:

• U soepele platvoeten zonder andere klachten heeft, die ook niet slechter (platter) worden.
• Uw kind soepele platvoeten zonder klachten heeft. Bij kinderen onder de tien jaar zijn platvoeten een normaal verschijnsel.

Behandeling zonder operatie (conservatieve behandeling)
Soms is een behandeling wel nodig. Vaak is dan een behandeling zonder operatie voldoende. Er zijn verschillende mogelijkheden:

• Steunzolen. Steunzolen geven uw voet extra steun. Dit helpt tegen de pijn en de vermoeidheid in de voeten. Er is geen bewijs dat op maat gemaakte steunzolen beter werken dan steunzolen die niet op maat gemaakt zijn.
• Stevige schoenen. Als steunzolen nog niet voldoende helpen kunnen stevige schoenen uw voeten nog extra ondersteunen.
• Oefeningen/fysiotherapie. Soms zijn de spieren of pezen in de voet te slap. Bij kinderen met platvoeten is de achillespees soms te kort. Een fysiotherapeut kan u helpen met oefeningen om de voet sterker te maken of de achillespees op te rekken.
• Rust. Soms is de voet overbelast. U kunt dan pijn hebben tijdens of na activiteiten, bijvoorbeeld bij het lopen of staan. Het helpt dan om uw voeten vaker rust te geven, bijvoorbeeld door tijdelijk minder te lopen. Bij ernstige overbelasting kan de arts uw voet in het gips te zetten. Als u uit het gips komt kunt u steunzolen gebruiken om uw voet extra steun te geven.

Behandeling met operatie (operatieve behandeling)
Bij ernstige of stijve platvoeten is soms een operatie nodig. Er zijn verschillende soorten operaties:

• Ingrepen aan de pezen. Soms werken de pezen in de voet niet goed. Ze kunnen ook te slap zijn. De pezen kunnen dan met een operatie verplaatst of versterkt worden.
• Ingrepen aan de vorm van de voet. Als de platvoet wordt veroorzaakt door de stand van de botten in de voet kunnen deze door een arts in de juiste stand gezet worden.
• Ingrepen aan de gewrichten. Een gewricht is een verbinding tussen twee of meer botten waarbij beweging mogelijk is. Bij platvoeten kunnen de gewrichten versleten zijn. Het gewricht kan ook erg stug zijn of niet meer in de juiste stand staan. De arts kan het gewricht weer in de juiste stand zetten. Daarna wordt de nieuwe stand vastgezet, bijvoorbeeld met schroeven. De medische naam voor het vastzetten van een gewricht is artrodese.

Tijdens een operatie kunnen meerdere ingrepen gecombineerd worden. De operatie gebeurt onder narcose of met een ruggenprik. Uw chirurg bespreekt met u wat in uw geval de beste keuze is. U blijft nog een nacht in het ziekenhuis om te herstellen van de operatie.

Gips
Na de operatie wordt uw onderbeen in het gips gezet. Uw voet krijgt dan rust om te herstellen. Dit kan in totaal 6 tot 12 weken duren. U mag uw voet niet belasten. Om zwelling te voorkomen is het belangrijk uw voet zoveel mogelijk hoog te houden. U kunt een bijvoorbeeld uw voeten op een krukje leggen als u zit.

Medicijnen
Uw arts zal u na de operatie pijnstillers en een middel tegen trombose voorschrijven. Trombose is een bloedstolsel dat een ader verstopt. U heeft meer kans op trombose als uw been in het gips zit. Daarom krijgt u medicijnen tegen trombose in de periode dat uw been in het gips zit. U krijgt het middel met een prikje. U heeft 1 prikje per dag nodig.

Controle
Ongeveer 2 weken na de operatie krijgt u een controle. Indien nodig worden dan de hechtingen verwijderd. U krijgt dan ook nieuw gips.

Herstel
Na de operatie mag u uw voet nog niet belasten. Uw behandelaar adviseert u wanneer u uw voet weer rustig mag gaan belasten. Na de gipsperiode start u met fysiotherapie. U krijgt oefeningen om de voet weer soepeler en sterker te maken. Ongeveer zes maanden na de operatie mag u de voet weer volledig gaan belasten. Na 12 maanden is uw voet volledig hersteld.

Steunzolen
In de meeste gevallen zal de arts u een steunzool adviseren. Dit voorkomt dat uw voet weer platter wordt.

Contactgroep

In onze besloten facebookgroep kunt u in contact komen met lotgenoten
om ervaringen te delen, vragen te stellen en tips en informatie uit te wisselen. Er is een moderator aanwezig om toe te zien op een prettige en veilige sfeer.

Ga naar de contactgroep

Heeft u nog geen facebookaccount? Klik dan hier.

Ervaringen van anderen

“Ik heb in de groep zoveel herkenning en erkenning gevonden. Het gevoel dat je niet alleen bent helpt enorm.”

“Door de verhalen van anderen te lezen wist ik veel beter wat mij te wachten stond.”

“Sommige vragen kun je nu eenmaal beter stellen aan ervaringsdeskundigen. Of het is avond, of weekend, en in de groep krijg je altijd antwoord.”

Panel

Wilt u bijdragen aan betere zorg in de toekomst? Dat kan! Door uw ervaringen te delen of mee te doen aan wetenschappelijk onderzoek kunt u een belangrijke bijdrage leveren. Meld u hier aan als u daarvoor benaderd mag worden.

DokterPatient.nl heeft de belangrijkste video’s en animaties voor u geselecteerd.

Meer informatie

Platvoeten bij kinderen:

• Nederlands Centrum Jeugdgezondheid

Platvoeten bij volwassenen:

• Behandeling